Op 31 mei 1921 vond de oprichting plaats van de muziekvereniging D.E.S..
Initiatiefnemer tot de oprichting van de Nieuw-Dijkse fanfare was Mart Welling. De 20-jarige Mart Welling vond samen met zijn buurman Toon Bosman een aantal anderen bereid om een muziekvereniging op te richten. Welling ging naar de pastoor om eens te horen wat die van het voornemen vond. Pastoor Bijlard bleek weinig ingenomen te zijn met het idee, maar hij gaf wel te kennen de stichting van een vereniging niet te zullen tegenwerken. En zo kwamen de gegadigden bij elkaar in café Sloot aan de Smallestraat om de fanfare op te richten.
De eerste foto van D.E.S. ca. 1924
Staand v.l.n.r. Nol Duis, Toon Bosman, Jan Raben, Jan Lanters, Jan van Wessel?, Johan Duis, Kobus Wiendels, Theed Nibbeling, Antoon Bolder, Jan Aalberts?,
Zittend v.l.n.r. Dorus Welling, Mart Welling, Theed Wiendels, Willem Raben en Everard Welling.
De fanfare kreeg de naam D.E.S. - Door Eendracht Sterk. De eerste bestuursleden waren Willem Raben (penningmeester), Mart Welling (secretaris) en Theed Wiendels (voorzitter) en de eerste leden waren verder Jan Aalberts, Jan Beursken, Antoon Bolder, Toon Bosman, Jan Duis, Bart Meurs, Theed Nibbeling, Willem Peters, Jan Raben, Dorus Welling, Everard Welling, Nol Duis en Kobus Wiendels.
Tweedehands instrumenten werden gekocht van een collecte, inleggelden van de leden en van een geldlening. De eerste dirigent van de muziekvereniging D.E.S. werd Toon Nova uit Didam, die ook dertien muziekinstrumenten leverde.
De repetitie-avonden werden gehouden bij Jan Wiendels op de hooizolder onder een petroleumlamp. In de winter kon men gebruik maken van de keuken en bij warm weer zaten de muzikanten in de schaduw onder een boom. Door geregelde oefening en een hoop ambitie waren de vorderingen dusdanig dat de fanfare bij het schuttersfeest de muziek verzorgde. Door eendrachtige samenwerking hadden de leden hun doel bereikt en zelfs pastoor Bijlard kon zich veroorloven het bestaan van de muziekvereniging toe te juichen en werd geestelijk adviseur. Omdat het oog ook wat wil, kochten de leden een pet en een sjerp.
In 1925 nam de uit 's-Heerenberg al om bekende Louis Jansen de dirigeerstok over van Toon Nova. Hierna schakelde men in 1928 over van fanfare naar harmonie en er kwamen enkele klarinetten bij. Om de kasmiddelen een beetje op peil te houden verzorgden enkele leden de dansmuziek op de ouderwetse boerenbruiloften.
Het kwam wel voor, dat twee ploegen tegelijk op pad moesten om op verschillende plaatsen voor muziek te zorgen. Grote kapitalen werden er niet mee verdiend, maar alle beetjes helpen. En je maakte nog eens wat mee.
1928 Harmonie D.E.S
Staand v.l.n.r. Theed Wiendels, Willem Stinissen, Mart Welling, Willem Raben, Theed Nibbeling, Dorus Gieling, Jan Nas, Jan Mennings.
Zittend v.l.n.r. Jan van Wessel, Jan Raben, Dorus Nass, Jan Jansen, (van de Kamp), Louis Jansen, (Dirigent), Theed Raben, Toon Raben, Toon van Wessel en Toon Vierwind.
Liggend v.l.n.r. Gradus van Vuuren (kleine trom) en Berend Stinissen (grote trom).
Op 15 augustus 1929 nam D.E.S. voor het eerst deel aan een concours.
De vereniging kwam in Zevenaar uit in de 4e afdeling concert en de 3e afdeling mars en voor beiden leverde dat een 2e prijs op. Het succes van D.E.S. leidde tot enige officiële gebeurtenissen. Zo stelde pastoor Bijlard een reglement op. Het was een 12 artikelen tellend document. Enkele artikelen hieruit zijn o.a.:
Doel der vereniging is zich te oefenen in de kennis der instrumentale muziek, door geven van muziek en toneeluitvoeringen der inwoners, uitspanning en genot te verschaffen, mee te werken aan optochten, deelneming aan concoursen, opluistering van kerkelijke plechtigheden en verdere aangelegenheden.
Ieder lid is verplicht repetities bij te wonen. Voor verzuim, zonder wettige reden moet men 10 cent betalen en bij een half uur of meer te laat moet men 5 cent betalen.
Bij verzuim van een jaarlijkse ledenvergadering moet men fl. 1,= betalen, mits wettige reden afwezig.
Ook werd er op initiatief van Jan van Vuuren, bestuurslid van de schutterij, een geldinzameling gehouden om de harmonie namens de parochianen een vaandel aan te kunnen bieden. De in september 1929 gehouden collecte bracht een zodanige som op, "dat er werkelijk iets moois is besteld kunnen worden". Tijdens het schuttersfeest op 29-06-1930 wijdde de pastoor na het lof het nieuwe standaardvaandel,waarna buiten op het kerkplein Th. de Ponti als woordvoerder namens het comité het overdroeg aan Th. Wiendels, voorzitter van de harmonie. De ceremonie ging vergezeld van toespraken en een vendelhulde.
De tweede wereldoorlog bracht ook D.E.S. de nodige narigheid. De notulen en kasboek werden om veiligheidsredenen vernietigd door de secretaris / penningmeester. De muziekinstrumenten raakte men ook kwijt. Toen de Duitsers de schutterstent bezetten werden door het wegbreken van de vloer in de zogenaamde toneelkelder onder het podium de daar verborgen spullen ontdekt.
Na de oorlog benaderde voorzitter Theed Wiendels de onderwijzer Nol Tinneveld om de muziekvereniging D.E.S weer nieuw leven in te blazen. En zo volgde er op 11 juni 1945 een bespreking over wat er moest gebeuren. Theed Wiendels werd daarbij opnieuw tot voorzitter gekozen en verder bestond het bestuur uit Frans ter Voert, Jan van Wessel, Nol Tinneveld en Jan Mennings. Om er weer een beetje bovenop te komen, hield men een huis-aan-huis-collecte in Nieuw-Dijk. Door de bijdrage van de parochianen werd het mogelijk dat de eerste repetitie op 08-07-1945 in het schuttersgebouw kon worden gehouden. De aspirant-leden oefenden op zondagmorgen een uur eerder bij Café Donderwinkel in de keuken.
Door ziekte van de dirigent A.J.P. Jansen (Louis Jr.) die in 1939 z'n vader Louis Sr. was opgevolgd konden in 1946 maar weinig repetities gehouden worden. Na het overlijden van dirigent Jansen nam Frans Jacobs uit 's Heerenberg de leiding op zich. Hij werd opgevolgd door Hein Kappert uit Doetinchem in 1950. Voor het eerst na de oorlog kreeg men in 1946 ook weer petten en sjerpen. Het jaar 1948 bracht nogal wat tumult over het lid blijven van de Koninklijke Nederlandse Federatie. Bij stemming over het overgaan van de neutrale Federatie naar de Katholieke Bond van Harmonie- en Fanfaregezelschappen was het resultaat dat 16 stemmen voor waren en 16 tegen. Pastoor Van Gendt die pas was geïnstalleerd bracht in een zondagse preek zijn hele "geestelijke artillerie" in stelling met het gevolg dat bij herstemming gekozen werd voor de nog jonge Katholieke Bond.
In 1951 organiseerde D.E.S. zijn eerste bondsconcours ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan. Omdat Nieuw-Dijk over weinig accommodatie beschikte, maakte men gebruik van de toen pas geopende markthal in het centrum van Didam. Burgemeester H. de Leeuw opende het concours met concert en marswedstrijden op 23 en 24 juni met een officiële ontvangst op het gemeentehuis voor de afgevaardigden van de twaalf deelnemende corpsen. Het 35-jarig jubileum werd met de eveneens jubilerende schutterij "St. Antonius" samen gevierd. Vanwege het jubileum verschenen de leden van de harmonie voor het eerst in uniformen. Met de uitgave van ongeveer fl. 300,= waren er nieuwe petten aangeschaft en tevens kwam men in het bezit van witte broeken.
1951 30 jarig bestaan D.E.S. |
De 1e afdeling was ondertussen bereikt door het meedoen aan concoursen, maar het orkest was nog steeds in het bezit van tweedehands instrumenten. Daardoor nam de belangstelling bij de leden af en tenslotte telde de harmonie nog maar drie klarinettisten. Dirigent Wim Schutter uit Doetinchem liet die instrumenten achterwege en op 15-11-1959 verzorgde D.E.S. zijn eerste uitvoering weer als R.K. Fanfare.
Op de ledenvergadering werd daarop aansluitend besloten om de vereniging te veranderen in R.K. Muziekvereniging D.E.S.. Door de verschillende wijzigingen binnen het korps was het mogelijk om in de 1e afdeling voor de dag te komen, men besloot daarop om in de 2e afdeling uit te komen.
Onder leiding van de nieuwe dirigent B. Bosveld uit Westervoort ontplooide men veel activiteiten. Tevens werd er mede door toedoen van deze dirigent zeer veel aandacht aan de jeugdopleiding besteed. Zo kwamen bij de werving van nieuwe jeugdleden er in 1964 de eerste meisjes naar de opleiding en nadien in het korps. Om daadwerkelijk hogerop te komen met het korps, werd begonnen met de vervanging van de instrumenten. Zo kon er in 1965 een compleet nieuw instrumentarium worden aangeschaft door de bereidwilligheid van de gemeente Didam, het Anjerfonds, de parochianen en veel inzet van de eigen leden.
Op 01-07-1968 werd er een receptie gehouden naar aanleiding van de promotie naar de 1e afdeling. Deze receptie werd extra luister bijgezet door de overhandiging van nieuwe uniformen; een aanschaf die alsmaar was uitgesteld, omdat voorzitter Wiendels het belang van muziek en instrumenten hoger achtte. De actieve veteraan en ere-voorzitter kon nu als een van de eersten in een nieuw uniform worden gestoken.
Nieuwe uniformen 1968
Theed Wiendels werd als voorzitter opgevolgd door Theed Meyer, die na twee jaar die functie weer overdroeg aan Henk Geurts. Onder zijn voorzitterschap werd het muziekonderwijs uitgebreid. Ouders werden benaderd om hun kind deel te laten nemen aan de cursus Algemene Muzikale Vorming (A.M.V.) In het jaar 1971 begonnen de eerste 16 jeugdleden aan de Doetinchemse muziekschool met een aanvullende opleiding van dirigent Bosveld.
In dit jaar van het gouden jubileum werden er van het grote vaandel miniaturen vervaardigd. Dit mini-vaantje wordt door de vereniging uitgereikt als blijk van waardering voor bijzondere diensten. Een eerste exemplaar werd uitgereikt aan Tinus Bruns die meerdere jaren vaandeldrager was van de muziekvereniging. Hij had er ook voor gezorgd dat er een standaard kwam voor het grote vaandel.
Het korps promoveerde op marsconcours in 1974 onder de toenmalige leiding van dirigent E. Beyer uit Terborg van de 1e afdeling naar de 3e divisie. D.E.S. ontving hier zijn eerste wimpel voor het hoogst behaalde aantal punten.
Deze onderscheiding zal later nogmaals aan de vereniging worden verleend op het marsconcours in Lobith in 1976. Men promoveerde toen naar de 2e divisie met 1e prijs met lof en wimpel. In 1978 wordt dirigent E. Beyer opgevolgd door de heer A. Gardien.
In 1979 werd het gehele orkest voorzien van nieuwe uniformen, zowel het A-orkest als het jeugdorkest.
Sinds 1979 organiseert D.E.S. jaarlijks een kerstconcert i.s.m. de Nieuw-Dijkse koren en malletband St. Antonius. Het concert was altijd bij Dieckse Heeren (voorheen De Knots) en was in 2006 voor het eerst in de Antoniuskerk.
In 1981 werd het 60-jarig bestaan gevierd. Na een muzikale rondgang door het dorp volgde een Eucharistieviering. Pastoor P.J.H. Smits merkte in zijn preek op dat de muziek van D.E.S. een beetje de hemel op aarde liet zien. Ook werd er weer een muziekconcours georganiseerd in de kerk.
Door deelname aan verscheidene concoursen klom de fanfare hogerop en het succes op het concertconcours op 05-06-1983 te Wateringen bracht de vereniging promotie naar de afdeling uitmuntendheid. In 1984 promoveert de vereniging op marsconcours te Lobith naar de hoogste afdeling en kreeg hiervoor de bondswimpel.
D.E.S. nam meerdere malen deel aan de Taptoe Didam, waarbij Wim Welling met veel gevoel het showelement invoerde. Grootste succes was de show waarbij een deel van de muzikanten zich afsplitste van D.E.S., als dweilorkest op het podium terugkeerde, maar na het aanbieden van vele consumptiebonnen bereid was weer samen op te treden met D.E.S.
Op 01-01-1992 werd de heer Gardien opgevolgd door dirigent J. Verhagen uit Duiven. Onder zijn leiding handhaafde D.E.S. zich op het niveau van Uitmuntendheid door concoursen in Almelo (1992) en Veldhoven (1996).
In mei 1999 sloot zaal de Knots onverwachts haar deuren. De vereniging zocht voor opslag en repetitie een vervangende ruimte. Bij de Meikever werd gerepeteerd en bij de Familie Bolck aan de Meikamerlaan was opslagruimte voorhanden. Toen D.E.S. bij de vernieuwde Dieckse Heeren in juli weer terecht kon, ging het orkest in feestelijke optocht terug naar haar oorspronkelijke locatie.
In 2000 werd Willy Beudel uit Groessen dirigent bij D.E.S. Onder zijn leiding ging D.E.S. met succes op concours in Doetinchem (2001). In 2004 werd door de F.K.M. het stelsel van concoursafdelingen door de F.K.M. omgezet in een divisiestelsel. Afdeling Uitmuntendheid werd divisie 3. Daarnaast kregen de orkesten meer vrijheid in hun repertoirekeuze. D.E.S. ging met succes volgens het nieuwe reglement op concours in Neede (2004), Beuningen (2008) en Etten-Leur (2012)
In de jubileumjaren voor 80, 85 en 90 jaar werden bijzondere activiteiten georganiseerd. Denk bijvoorbeeld aan buikschuiven, een geldinzamelingsactie om de huidige blauwe pakken aan te schaffen. De buurtconcerten met de ludieke groepsfietsen. De uitvoering Nieuw-Dijk in Muziek en Beeld, een prachtige presentatie over Nieuw-Dijk met muzikale begeleiding, die tevens op DVD uitkwam. En tenslotte het zeer geslaagde weekend waar gestreden werd voor de titel King of Music.
Dit jaar verzorgd DES samen met de slagwerkgroep een concert op Zondag 6 november genoemd SAMEN 100. Want ook de Slagwerkgroep heeft haar eerste jubileum namelijk 5 jaar. Ook DES gaat met de tijd mee en heeft voor de concerten nieuwe kleding aangeschaft. Wie weet zien wij u dan!