Een roze gerbera met de sprankelende naam 'petticoat' heeft een bijzondere rol in een fotoserie in wording van Marjan Rosendahl. De Nieuw-Dijkse gaat met de bloem dementie uitbeelden: van het verloop van de ziekte en de kwetsbaarheid van de getroffene tot het niets dat er uiteindelijk overblijft.
Het is haar jaarthema voor de fotoclub AFC de Oude IJssel in Doetinchem, waar ze voorzitter van is. Niet geheel willekeurig heeft ze voor dit tegelijkertijd moeilijke als gevoelige onderwerp gekozen.
"In mijn familie komt dementie voor. Zowel aan mijn moeders- als mijn vaderskant zijn de vrouwen erdoor getroffen. Mijn beide oma's en mijn tantes. Het speelt ook nu in mijn familie. Ik wilde dit op mijn eigen manier gaan vastleggen. Niet door mensen te fotograferen, dat vond ik te confronterend. Het moest anders. Ik koos voor een bloem."
Overleg met de bloemist volgde. Het moest immers om een bloem gaan, die het hele jaar te koop is. Een bloem met een herkenbaar hart en een flexibele steel die goed te vormen is. Het werd de gerbera. "Het werd een roze gerbera omdat het om vrouwen gaat.
"Aan het fotograferen is veel denkwerk voorafgegaan", vertelt Rosendahl. "Ik heb veel gelezen, het boek Hersenschimmen bijvoorbeeld, infoavonden bezocht, gesproken met familie van mensen met dementie en films gekeken."
Langzaam rijpte het idee wat ze wilde laten zien. "Dementie klinkt als iets afstandelijks: het overkomt je, deal ermee. Ik wil tere beelden maken die je in je hart raken. Als je ze ziet, weet je wat ze willen zeggen."
De gerbera, die eerst zo fier was, zal op andere foto's vervagen. "Mensen raken dingen kwijt, het wordt minder scherp, ze raken gevangen in hun lichaam. En als het eindigt, wat blijft er over? Het verleden is weg, er is geen heden meer. Je maakt geen nieuwe herinneringen meer aan."
Het is een uitdaging om dit te vangen in een serie van tien tot vijftien foto's. Marjan Rosendahl gaat er vol voor. Soms is ze er drie tot vier uur per dag mee bezig, vertelt ze. "Dan zit je in zo'n flow en ga je maar door. En het kan best zijn dat ik dan tevreden ben over een foto, waarvan ik later denk: nee, dat wil ik toch anders. Het leuke is ook: de hele familie denkt met me mee."
Eind volgend jaar wil ze de serie compleet hebben, klaar voor een expositie. Ze wil er meer mee doen. "Ik ben van plan er een boekje van te maken met een gedicht erbij. Hoe precies moet nog vorm krijgen. Daar ga ik contact voor leggen met de stichting Alzheimer. Misschien helpt zo'n boekje om kinderen van wie opa of oma dementeert, dingen duidelijk te maken."
Dementie speelt in mijn familie. Ik wilde dit op mijn eigen manier gaan vastleggen
Marjan Rosendahl
Bron: de Gelderlander , Mirjam Szalata
Zie ook: de Gelderlander Online